Jesienna chandra i zimowy smutek to znane określenia nastroju, który ulega pogorszeniu przez zmianę pór roku. To właśnie jesienią i zimą w moim gabinecie zwiększa się ilość pacjentów, u których występują zaburzenia o charakterze depresyjnym. Dlaczego wraz z nastaniem zimy więcej osób choruje na depresję?

Czy brak światła zimą to jedyny czynnik zwiększający ryzyko wystąpienia depresji?

Nadal nie wiadomo, jakie konkretnie czynniki sprawiają, że w okresie jesienno-zimowym zwiększa się ilość zachorowań na zaburzenia o charakterze depresyjnym. Istnieje kilka hipotez, które, chociaż w celu potwierdzenia wymagają dalszych badań, to już teraz popierane są przez wielu badaczy. Według jednej z nich większa ilość zachorowań na depresje jest związana ze zmniejszeniem ilości światła słonecznego. Zimą dzień ulega skróceniu, dlatego do ludzkiego oka dociera mniej światła niż wiosną lub latem. To z kolei sprawia, że do mózgu nie docierają impulsy, które stymulują wytwarzanie hormonów odpowiedzialnych m.in. za nastrój człowieka. Dlatego też zmiana stężenia serotoniny i noradrenaliny skutkuje obniżeniem nastroju, który jest jednym z objawów depresji.

Niedostateczna ilość światła zakłóca również cykl snu i czuwania. W tej hipotezie naukowcy dowodzą, że melatonina, czyli hormon snu, produkowana jest w nadmiarze, co osłabia siły witalne.

Wielu badaczy popiera także hipotezę, w której przyczyną depresji sezonowej są predyspozycje genetyczne. Potwierdzenie tego stwierdzenia można znaleźć w badaniach, które wskazują różny odsetek chorych na depresję sezonową niezależnie od dostępu do światła.

Jak objawia się depresja sezonowa i kiedy udać się do specjalisty?

Objawy w depresji sezonowej występują jesienią i zimą, a ustępują wiosną i latem. Diagnozuje się ją, gdy u pacjenta przez minimum 2 tygodnie pojawiają się objawy takie jak:

• uczucie smutku,
• brak motywacji,
• apatia,
• nadmierne zmęczenie,
• senność lub bezsenność,
• brak odczuwania radości i satysfakcji,
• obniżony lub wzmożony apetyt,
• niepokój,
• poczucie beznadziejności.

Gdy powyższe objawy depresji sezonowej utrzymują się nieprzerwanie przez minimum 2 tygodnie, należy udać się na konsultację do specjalisty. W leczeniu depresji stosuje się m.in. terapię poznawczo behawioralną. To skuteczna metoda, która opiera się na pracy ze schematem poznawczym oraz zmianach dotyczących reagowania i działania.